Woensdag 12 juni bij Radio Maria Nederland, bespreken we het droevige levenseinde van Noa Pothoven. Was hier sprake van ‘euthanasie door omissie’? Wat zegt het besluit van Noa en haar omgeving (inclusief de artsen) – om door versterving de dood als oplossing te kiezen – over onze cultuur, over de psychiatrie, de medische zorg, over de hoop, het bestaan van het transcendentie, van God? Doet dat er toe?
Zijn we als christenen niet vooral geroepen om alternatieven te bieden, goed nieuws te brengen in de meest uitzichtloze situaties, nabijheid en hoop te bieden, in plaats van over mensen die die de dood op de een of andere manier als oplossing kiezen te oordelen?
Affiche van het congres in Barcelona, 7-9 mei 2019
Van 7 tot 9 mei waren wij te gast gast bij de Stichting Casa de Misericòrdia de Barcelona, die in de Catalaanse hoofdstad een “Conferentie over alcohol en pornografie bij adolescenten” organiseerden. “Versterk de persoonlijkheid van tieners”, luidde de ondertitel van dit congres. Het congres werd mede georganiseerd door een voormalig voorzitter van de Wereldfederatie van Katholieke Artsenverenigingen (FIAMC), gevestigd in het Vaticaan, waarvan wij het Belgische voorzitterschap ondersteunen.
Ons was gevraagd over het onderwerp van de pornografie te spreken. Dat onderwerp hebben we geplaatst in het grotere kader van de menselijke seksualiteit, de seksuele revolutie van de jaren zestig, in combinatie met de digitale revolutie van de decennia die daarop volgden, een ‘cocktail’ die talloze tieners, jongeren én volwassenen, mannen aar ook vrouwen, tot een verslaving aan seks door pornografie en masturbatie hebben gebracht. Ook het wegvallen van elk godsbesef en Zijn plan met het mannelijk en vrouwelijk lichaam, geven aanleiding tot een gebruik van andermans én herenigen lichaam, zuiver voor een kortstondige en verder doelloze lustbeleving.
Als hoopgevend perspectief spraken we over wat wel genoemd wordt ‘de tweede seksuele revolutie’, onder invloed van de ‘Theologie van het Lichaam’, van paus Johannes Paulus II. Door een gezonde antropologie, geworteld in het Woord van God, kan de mens de ware betekenis van de menselijke seksualiteit herontdekken en – met de hulp van God – zijn beleving van de seksualiteit optimaliseren. Want seks is eengeschenk van God, en geen te verafschuwen bijzaak van het menselijk leven, noch een te vergoddelijken hoofdzaak.
Tenslotte verwezen we naar een aantal goede initiatieven, met name in de Engelstalige wereld, de taal waarin wij werden gevraagd te spreken (maar vaak ook in andere talen beschikbaar): initiatieven die jongeren en minder jongeren, mannen en vrouwen, effectief kunnen helpen om over hun seksverslaving heen te komen.
De volledige tekst in het Engels vindt u hier.
De video van onze voordracht vindt u hier.
Ook in onze streken blijft Biofides ijveren voor een gezonde beleving van de menselijke seksualiteit, om basis van zuiver wetenschappelijke, antropologische én godsdienstige inzitten: de drie invalshoeken die elkaar steeds weer blijken te bevestigen.
Vorig jaar maakten wij in Leuven een interessante studiedag mee over de excessen in de euthanasiepraktijk in België en – in mindere mate – in Nederland. Een uitstekend initiatief om vanuit christelijk gedachtegoed deze zich steeds meer aan de samenleving opdringende werkelijkheid kritisch onder de loep te nemen.
Een keur aan Vlaamse (en één Nederlandse) specialist(en) nam het woord, waaronder:
prof. dr. Hans Geybels
prof. dr. Willem Lemmens
prof. dr. Sigrid Sterckx
dr. Ludo Vanopdenbosch, die uitlegde waarom hij ontslag nam uit de euthanasie evaluatiecommissie
de Nederlander prof. dr. Theo Boer
prof. dr. Ruth Piers, geriater
dr. Marc Eneman
prof. dr. Chris Gastmans
Niet één spreker hebben we euthanasie in alles gevallen openlijk horen afwijzen, ook niet in de psychiatrie, dit in weerwel van het standpunt van de Belgische bisschoppen (waarvan er één aanwezig was).
Logia is een christelijk geïnspireerde Vlaamse denktank die “alle domeinen van de samenleving wil bestrijken: economie en welzijn, kunst en cultuur, Europa, duurzaamheid, onderwijs en opvoeding, justitie, sport, ethiek, wetenschap, religie, politiek, etc.” Daarbij begeeft zij zich op “het spanningsveld tussen christelijke waarden en de media”, maar “profileert zich niet als de spreekbuis van de kerk.” Dat is een begrijpelijk standpunt: je kunt je slechts “als spreekbuis van de Kerk'” profileren als je daartoe een expliciet mandaat hebt.
Het positieve van de studiedag was dat er nu eens echt kritisch naar de euthanasiewetgeving en praktijk werd gekeken, waar het publieke debat slechts over verdergaande verruiming lijkt te willen praten. Verschillende sprekers onerlijnden dit zonder meer positieve aspect van de dag.
Minder positief vonden we dat afwijzing van de intentionele levensbeëindiging, zoals verwoord door de Kerk, niet aan bod kwam, ook niet de argumementen die aan die stellingname ten grondslag ligt. Dat is in onze ogeen een gemiste kans voor een danktank die zich ‘chrosteoijk geïnspireerd’ noemt. Maar misschien kan Logia zich nog in deze richting ontwikkelen.
In dat verband was de bijdrage van prof. dr. Chris Gastmans – waarvan we menen te weten dat hij euthanasie ook niet in alle gevallen afwijst – nog het meest hoopgevend: voor hem is euthanasie in essentie een zinsproblematiek. “Wat is de plaats van lijden in onze hedendaagse samenleving. Hoe kunnen we daar zinvol om mee omgaan? Alleen de theologie kan daar in in zijn ogen, en ook in de onze, een antwoord op geven. Welk mooier antwoord is er denkbaar, vanuit de katholieke theologie, dat God zelf zi volledig solidariseert met de lijdende mens, doeo de menselijke conitie aan te nemen en een vresleijk lijden niet uit de weg te gaan, zich – hangend aan hetkruis, niet laat euthanaseren wergen ‘ondragelijk en uitziochtloos lijden’.
Maar wie durft er in het publieke debat de theologie aan het woord te aten? Wie durft het profetisch geluid van de Kerk, die uit de dood en verrijzenis, en de nederdaling van Gods Geest ontstaan, te laten horen? Wie is in staat om in het huidige ‘euthana-(ento)siaste’ klimaat te evangeliseren: lijden en dood hebben niet het laatst woord. God is aan uw zijde en zal u nooit boven uw krachten beproeven.
Op 8 mei 2O19 mochten we een conferentie verzorgen tijdens een congres over ‘Drank- en Pornoverslaving’, georganiseerd door de stichting ‘Casa Miserocordia’ in Barcelona, in samenwerking met de Wereldfederatie van Katholieke Artsenverenigingen (FIAMC).
De tekst van de conferentie, in het Engels, vindt u hier.
In februari 2019 is het tien jaar geleden dat Biofides ontstond, op basis de ontdekking van van een bioloog, tijdens zijn studies – niet zozeer door zijn studies -, dat God werkelijk bestaat. Hoe kon hij de inzichten van de biologie met die van het (katholiek-christelijke) geloof verzoenen? En hoe zouden wij – indien God bestaat, maar zelfs als we daar niet in geloven – het beste met het leven om kunnen gaan?
Tijdens dit symposium in Gent, gericht op Nederland én Vlaanderen, ligt het accent op de relatie wetenschap en geloof, via de rede. Maar ook door de rede, geholpen door wetenschap én geloof, kunnen we komen tot een gezonde ethiek.
Dit interview van Radio Maria Nederland met Vincent Kemme, de oprichter van ‘Biofides’, lijkt vooruit op het Symposium van 16 februari 2019 in de Clemenspoort te Gent bij gelegenheid van dit jubileum.
Met:
– Prof. Dominique Lambert (Namen): Geloof en wetenschap – is er een dialoog mogelijk?
– Mgr. Everard de Jong (Roermond): Is wat ons toevalt toevallig? De zin en onzin van teleologie
– Prof. Dr. Bernard Ars (Brussel): Hoe leiden geloof en rede ons tot een gezonde ethiek?
– Dr. Jörgen Vijgen (St. Truiden): Kan Thomas van Aquino ons hedendaagse denken vernieuwen?
– Dr. Emanuel Rutten (Amsterdam): Geloof, rede en apologetica/evangelisatie
In de komende uitzending van Biofides van dinsdag 5 februari bij Radio Maria België (13 uur) staan we uitgebreid stil bij het tienjarig bestaan van ons ‘apostolaat’ en het symposium dat voor dit jubileum gevierd gaat worden in de Clemenspoort in Gent, zaterdag 16 februari. We staat stil bij de sprekers, waaronder Dominique Lambert, wetenschapsfilosoof aan de Universiteit van Namen en de biograaf van Georges Lemaître, de Belgische priester-kosmoloog en vader van de Big Bang theorie. De dag gaat over de verhouding wetenschap en geloof, de rol van de rede in ons geloof en hoe te komen tot een gezonde ethiek. De dag wordt afgesloten met een eucharistieviering met de Nederlandse hulpbisschop van Roermond, Mgr. Everard de Jong. Zie ook www.biofides.eu.
Verder bespreken we tijdens deze uitzending de vorming ‘Omgaan met het Levenseinde’, die we de afgelopen maanden in drie Belgische rusthuizen aan het personeel hebben gegeven, en op 14 februari ook in het Vormingscentrum Guislain in Gent. Vanuit de ervaring met het levenseinde dat zorgprofessionals hebben (artsen, verpleegkundigen, verzorgenden, maar ook keuken-, onderhouds- en administratief personeel), gaan we na welke termen er rond het levenseinde gebruikt worden en wat we er onder verstaan, waarom we ‘medische hardnekkigheid’ én ‘intentionele levensbeëindiging’ zouden vermijden, wat er wel en niet in de Belgische wetgeving te vinden is en wat dat voor de zorginstelling en haar personeel concreet inhoudt. Zie ook www.vormingscentrumguislain.be
En al de tijd het toelaat: de inbreng van Biofides in de Wereld-jongerendagen van Panama! Zie
In onze december-uitzending bij Radio Maria België hebben we onze luisteraars – zoals te doen gebruikelijk – bijgepraat over de laatste ontwikkelingen. Zo kwamen we net terug uit Rome, waar we een congres bijwoonden van het nieuwe Vaticaanse dicasterium voor de bevordering van de Integrale menselijke ontwikkeling, onder leiding van kardinaal Turkson, afgesloten met een audiëntie bij de paus. Daar kon ondergetekende hem namens de katholieke artsen in België, als hoofdredacteur van ‘Acta Medica Catholica’, een exemplaar van ons blad aanbieden en hem het gebed van de Belgische katholieke artsen toezeggen: “I medici cattolici di Belgio pregare per te”.
Dit voorjaar werd ik uitgenodigd om een van de 6 ‘keynote addresses’ te verzorgen – in het Engels – tijdens het 25ste congres van de FIAMC, de Wereldfederatie van katholieke artsenverenigingen. Thema: “Een positief antwoord op een ‘tsunami van secularisering”. In mijn half uur durende lezing verteld eik eerst iets over mijzelf, als bioloog, aanwezig op een mondiaal katholiek artsencongres, mijn werk voor de Belgische katholieke Artsenvereniging, en voor de wereldfederatie. Ik beschreef kort de secularisering zoals die zich in Nederland en België, in het bijzonder Vlaanderen, mogelijk meer dan waar ook ter wereld had voorgedaan. En dat ik daar twee uiterste reacties op tegenkom: die van een relativistische houding, waar om de lieve vrede op de werkplek of in de samenleving, de waarheid het moet ontgelden, of – aan het andere einde van he spectrum – de katholieke arts die trouw is aan de leer van de Kerk en geen onethische praktijken zal verrichte, maar nors zijn collega’s en tegenstanders veroordeelt, omdat zijn niet ‘recht in de leer’ zijn.
Ik stel een derde weg, voor, een van waarheid én liefde, van een houding van het hart, en niet om het even welk hart, maar het Hart van Jezus. Dat leidt tot de oproep van paus Franciscus, om heilig te zijn, ook in het medische werk, op een heel gewone manier, en je daarbij steeds te verheugen, zelfs te te juichen.
Op woensdag 28 november besteedde Biofides bij Radio Maria Nederland aandacht aan de biologie van man en vrouw zijn. Er is nogal wat verwarring in de samenleving over seksualiteit en ‘gender’, geslachtsverandering, etc. Hoe kijkt een katholieke voormalig-docent biologie daar tegenaan. Zet u schrap voor een opfriscursus menselijke geslachtelijkheid zoals u die ooit aan de middelbare school gehad kan hebben, maar totaal vergeten bent.
Onlangs verscheen er op een Vlaams ‘Katholiek Lekenforum’ een bijtend bericht inzake een “onheilige alliantie tussen Radio Maria en Biofides“. Met belangstelling hebben we van de inhoud van dit bericht kennis genomen en vastgesteld dat het op vele punten inhoudelijk tekortschiet of ronduit onjuist is. Hieronder zullen we uiteenzetten wat ons inziens de juiste kijk op deze zaak is.
